Dự kiến, Hà Nội sẽ nghiên cứu khả năng phát triển mô hình “thành phố trong thành phố“ tại khu vực phía Bắc (gồm các huyện Đông Anh, Mê Linh, Sóc Sơn), phía Tây (thành phố mới Hòa Lạc) và một số “thị xã mới trong thành phố”; đề xuất quy hoạch sân bay thứ hai ở khu vực Nam Hà Nội.
Sáng 11/10, UBND thành phố Hà Nội tổ chức hội thảo khoa học “Rà soát, đánh giá quy hoạch chung xây dựng Thủ đô và định hướng nhiệm vụ quy hoạch điều chỉnh tổng thể quy hoạch xây dựng Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, gắn với phát triển đô thị thành phố Hà Nội”.
Mô hình “thành phố trong thành phố”
Tại hội thảo, Viện trưởng Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội Lưu Quang Huy trình bày những định hướng lớn trong việc điều chỉnh tổng thể quy hoạch xây dựng Thủ đô.
Theo đó, Hà Nội sẽ nghiên cứu khả năng phát triển mô hình “thành phố trong thành phố” tại khu vực phía Bắc (gồm các huyện Đông Anh, Mê Linh, Sóc Sơn), phía Tây (thành phố mới Hòa Lạc) và một số “thị xã mới trong thành phố”.
Ông Huy cho biết, dự kiến đến năm 2025, Hà Nội sẽ hoàn thành Đề án xây dựng thành quận đối với 5 huyện gồm Hoài Đức, Đông Anh, Thanh Trì, Gia Lâm, Đan Phượng, dự báo tỷ lệ đô thị hóa sẽ khoảng 60- 65%, phù hợp với định hướng Quy hoạch chung (đến năm 2030 đạt 68%).
Tuy nhiên, hiện trạng tỷ lệ đô thị hóa của cả 5 huyện nói trên còn đang rất thấp, như huyện Hoài Đức chỉ đạt 2,4%, cao nhất là huyện Gia Lâm cũng chỉ đạt 15,7%, Đông Anh đạt 6,7%. Các dự án phát triển đô thị chậm triển khai, sử dụng đất đai đô thị theo quy hoạch còn chưa hiệu quả, cho thấy nền tảng để hình thành quận tại các huyện này còn thấp.
Đáng chú ý, vốn đầu tư sẽ phải tập trung cho đô thị trung tâm (bao gồm cả phần mở rộng của các huyện nằm ngoài vành đai 4), ước tính khoảng gần 24 triệu tỷ đồng, tăng 26% tổng mức đầu tư theo quy hoạch, trong khi mật độ dân số lại giảm xuống 24% còn 6.800 người/km, chỉ bằng khoảng 50% chỉ tiêu quy định tại Nghị quyết số 1210/2016/NQ-UBTVQH13.
Đồng thời, có thể ảnh hưởng đến ngân sách đầu tư cho các đô thị vệ tinh, thời gian hoàn thiện chất lượng đô thị cho hệ thống bị kéo dài, không tạo được các động lực trọng tâm cho các địa phương cũng như mất vai trò hỗ trợ của đô thị vệ tinh với đô thị trung tâm.
Từ đó, việc phát triển khu vực Bắc sông Hồng là một giải pháp có thể được xem xét nhờ những ưu điểm và những lợi thế sau: Tạo cơ chế cho chính quyền đô thị năng động, linh hoạt trong việc kêu gọi đầu tư phát triển đô thị nhờ tỉnh độc lập tương đối so với đô thị trung tâm; giảm áp lực về việc phải đảm bảo trong thời gian ngắn đáp ứng các tiêu chí đối với đô thị đặc biệt;
Tận dụng được cơ sở hạ tầng đã được đầu tư (giao thông, sân bay, khu công nghiệp, các tiềm lực phát triển đô thị từ các khu đô thị mới có tính chất khá độc lập như Vinhomes Riverside, Vinhomes Ocean Park…)…
Khu vực này dự kiến có tổng diện tích khoảng 700km2 (bao gồm các huyện Đông Anh, Sóc Sơn và một phần Mê Linh, Gia Lâm); diện tích đất đô thị khoảng 250km; Quy mô dân số đô thị khoảng 2 triệu người. Đến năm 2025 đạt đô thị loại II, năm 2030 đạt đô thị loại I.
Cần thiết có sân bay thứ 2
Viện trưởng Viện Quy hoạch Xây dựng Hà Nội Lưu Quang Huy cũng thông tin, việc điều chỉnh lần này cũng đặt ra định hướng hình thành một số thị xã mới.
Cụ thể, chương trình phát triển đô thị đề xuất hình thành một số thị xã mới trên cơ sở rà soát các yếu tố đã được xác định trong quy hoạch, thực tế năng lực của đơn vị hành chính địa phương (sau quy hoạch) và các quy định tại Nghị quyết 1211 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Các thị xã mới dựa trên cấu trúc đô thị của Quy hoạch chung 1259 được xác định bởi hạt nhân là các đô thị vệ tinh như Xuân Mai (đô thị loại II), Phú Xuyên (đô thị loại III) giúp tạo cơ hội thuận lợi về kêu gọi đầu tư…
Đây là vấn đề mới, cần được xem xét và đánh giá kỹ trong quá trình nghiên cứu lập điều chỉnh quy hoạch. Việc thành lập các thị xã mới dựa trên việc sáp nhập các huyện với nhau để khắc phục tình trạng xuất phát điểm thấp và được thực hiện theo lộ trình.
Trong việc điều chỉnh quy hoạch giao thông, ông Huy cho biết, thành phố rất cần thiết có sân bay thứ hai đáp ứng quy hoạch 150 triệu lượt hành khách/năm. Sơ bộ khảo sát, phương án ý tưởng sẽ đặt ở phía Nam Hà Nội, nằm giữa vành đai 4 và 5; với quy mô 1.300 ha.
“Kinh nghiệm quốc tế cho thấy, các thành phố khoảng 10 triệu dân sẽ có 2 đến 3 sân bay. Nếu đến ngoài năm 2030 mới tính đến thì sẽ không có đất làm sân bay. Thời gian tới chúng tôi sẽ nghiên cứu kỹ hơn, cụ thể hơn”, ông Huy nói.
Nghiên cứu cải tạo xây dựng các bãi nổi sông Hồng thành các công viên chuyên đề
Theo dự kiến, Hà Nội cũng sẽ nghiên cứu khả năng khai thác trục sông Hồng làm trục xanh trung tâm theo hướng phát triển cân đối không gian hai bên sông Hồng và nghiên cứu khả năng phát triển khu vực phía bắc sông Hồng thành đô thị hiện đại, đồng bộ với đặc trưng cây xanh, mặt nước, văn hóa lịch sử, cảnh quan chủ đạo của đô thị trung tâm, với các chức năng chính là công trình công cộng; công viên cây xanh văn hóa dịch vụ du lịch và dịch vụ giao thông đầu tư mới hạ tầng kỹ thuật đô thị.
Thành phố đặt ra việc nghiên cứu các giải pháp để hấp dẫn người dân thành phố đến với khu vực sông Hồng như: nghiên cứu ưu tiên các giải pháp để người dân có thể tiếp cận tối đa, tương tác với mặt nước; Bổ sung các tiện ích công cộng đô thị, văn hóa, dịch vụ, bổ sung bóng mát dưới nhiều hình thức để người dân có thể tiếp cận gần hơn và ở lại lâu hơn với mặt nước sông Hồng.
Xây dựng các tuyến xe đạp, đường chạy bộ, đường dạo kết hợp với các tiện ích thể thao… đa dạng hóa các hoạt động liên quan đến dòng sông. Nghiên cứu cải tạo xây dựng các bãi nổi thành các công viên chuyên đề để cải tạo hình ảnh đô thị.
Các giải pháp về giao thông và hạ tầng kỹ thuật; phát triển khai thác giao thông đường thủy nội địa hình thành hệ thống cảng hàng hóa kết hợp dịch vụ logistic tạo động lực phát triển kinh tế cho khu vực sông Hồng.
Phát triển hệ thống cảng hành khách kết hợp các khu vực dịch vụ, các cụm trung tâm công cộng, kinh tế, thương mại, đầu mối giao thông công cộng liên kết với khu vực nội đô và kết nối hai bên bờ sông tạo thành các điểm đột phá trong hình thức sử dụng bãi sông làm hạt nhân phát triển cho cả khu vực…
